Asgari ücrete yapılan zamla birlikte özel sektörde maaşlara zam yapmaya hazırlanan çalışanların en büyük derdi yüksek gelir vergisi. Vergi dilimleri güncellenmediği için zamların büyük bir kısmı devletin kasasına gidiyor. Çalışanlar bu yıl da geçen yıl yaşadıkları mağduriyeti yaşamamak için vergi dilimlerinin Temmuz ayında güncellenmesini talep ediyor.
Gelir vergisi dilimleri, çalışanların elde ettikleri gelire göre belirlenen ve artan oranlı bir tarife olan vergi oranlarını gösterir. Gelir vergisi dilimleri, %15, %20, %27, %35 ve %40 şeklinde olup, bu oranlara 2021 yılı itibariyle %40’da gelir vergisi dilimi eklenmiştir. Her sene başında Maliye Bakanlığı tarafından yeniden belirlenen oranlara tekabül eden gelir miktarı tarifeleri bulunmaktadır. 2023 yılı itibariyle gelir vergisi dilimleri şu şekildedir:
70.000 TL’ye kadar %15
150.000 TL’nin 70.000 TL’si için 10.500 TL, fazlası %20
550.000 TL’nin 150.000 TL’si için 26.500 TL, fazlası %27
1.900.000 TL’nin 550.000 TL’si için 134.500 TL, fazlası %35
1.900.000 TL’den fazlasının 1.900.000 TL’si için 607.000 TL, fazlası %40
Bu tarifeye göre, çalışanların maaşından kesilen gelir vergisi %15’le başlıyor ve maaşa göre %40’a kadar çıkabiliyor. Brüt maaşı sene başından itibaren 70.000 lirayı bulan çalışanlar %15’den%20’lik dilime geçiyor ve daha fazla vergi ödüyor. Yıllar içerisinde bu dilimler maaşlara paralel artırılmadığı için her geçen sene çalışanlardan daha çok vergi getiriyor.
Örneğin, Ocak ayında 15.000 TL net maaş alan bir çalışan, yılın beşinci ayında bir üst dilime geçiyor ve maaşı 14.448 liraya düşüyor1. 10 ayda ise kesilen vergi %27’ye çıkıyor ve yılın sonunda maaşı 13.483 liraya iniyor. Bu da demek oluyor ki çalışan bir yıl boyunca devlete yaklaşık 1,5 maaş kadar vergi ödüyor.
Milyonlarca çalışanın gözü vergi dilimlerinin güncellenmesinde. Çünkü sınır yükseltince çalışanlar daha geç vergi dilime geçiyor ve daha az vergi ödüyor1. Mali hukuk profesörü Murat Batı’ya göre 70.000 TL olan ilk dilim sınırının en az 119.455 TL olması gerekiyor. Ancak bilimlerin güncellenmesine dair bir karar çıkmadı.
Disk ve Türk-iş daha önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a mektup yazmış ve vergi dilimlerinin güncellenmesini istemişti. Asgari ücret görüşmeleri başladığında da yine TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol çağrıda bulunmuştu. Ama tüm çalışanların maaşını artıracak o adım henüz atılmadı.
Çalışanlar, vergi dilimleri güncellensin ve daha fazla refah seviyesine ulaşabilsin istiyor. Vergi dilimlerinin güncellenmesi hem çalışanların hem de ekonominin yararına olacaktır. Çünkü daha az vergi ödeyen çalışanlar daha fazla harcama yapacak ve piyasalar canlanacaktır. Bu nedenle, vergi dilimleri konusunda bir an önce adım atılması gerekmektedir.