Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ağustos ayı enflasyonunu yüzde 9.1 olarak açıkladı. Bu rakam, son 18 yılın en yüksek aylık enflasyonu oldu. Peki, bu enflasyon nasıl hesaplanıyor? TÜİK’in gerçekçi bir şekilde veri paylaştığına güvenebilir miyiz? Ekonomist Murat Muratoğlu, bu soruların cevabını verdi.
TÜİK’in baskısı var mı?
Muratoğlu, TÜİK’in Mehmet Şimşek’in baskısıyla ağustos ayı enflasyonunu gerçekçi olarak açıkladığını iddia etti. Eğer bu doğruysa, TÜİK’in daha önce enflasyonu düşük göstererek halkın cebinden para aldığını söyledi. Muratoğlu, “Vicdan azabı yakıyor mudur canlarını?” diye sordu.
Muratoğlu, TÜİK’in enflasyon hesaplamasında terzi usulü bir yöntem kullandığını öne sürdü. “Bir rakam buluyorlar, sonra telefon açıp ‘uygun mudur?’ diye soruyorlar. Ona göre kırpıp istenilen şekle getiriyorlar” dedi.
Enflasyon neden yükseliyor?
Muratoğlu, Türkiye’de enflasyonun yükselmesinin nedenlerini başkanlık sistemi, yanlış para ve maliye politikaları, inşaata dayalı ekonomi, plansız tarım ve sanayi politikaları olarak sıraladı. Muratoğlu, “Bizim yaşadıklarımız bir sonuç… Neyin sonucu? Tabii ki başkanlık sisteminin… Ağzınla kuş tutsan daha iyiye götüremezsin!” ifadelerini kullandı.
Muratoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ekonomist olduğunu söylemesine de atıfta bulundu. “Soran olunca ‘ben ekonomistim’ diyor. Sonuçta karşısında ‘ben gazeteciyim’ diyenler oturuyor. Hepsinin işvereni kendisi olunca hikaye pek de kurcalanmıyor” dedi.
Dünyada durum ne?
Muratoğlu, Türkiye’nin enflasyon oranının dünyada bir ejderha olduğunu belirtti. Gelişmiş ülkelerin enflasyonu kontrol altına aldığını ve rahatça yaşadığını söyledi. Muratoğlu, “Savaşta olan Rusya-Ukrayna’nın enflasyonlarını topla neredeyse hâlâ senin açıkladığının yedide biri… Ortaya çıksın daha kötüsü varsa…” diye yazdı.
Muratoğlu, ekonomide beklentilerin önemli olduğunu vurguladı. Ancak bu beklentilerin pozitif enerji yaymak, evrene mesaj yollamak, dua etmek gibi şeylerle değil, uygulanan para ve maliye politikalarıyla şekillendiğini belirtti.
Emekliler ne durumda?
Muratoğlu, ağustos ayında yüzde 9.1 enflasyonun açıklandığı ortamda emeklilerin durumuna da değindi. Muratoğlu, emeklilerin ciddi ciddi 7.500 lira maaş ile yaşamaya çalıştığını söyledi. Muratoğlu, “Yazık, günah mı? Valla onu seçimlerde tercihini bu yönde kullanan kadim halkımıza sormalı… Adam çıkıp, ‘bundan sonra ülkeyi ben yöneteceğim’ demedi ki? Seçildi” dedi.