Devam eden arama kurtarma çalışmalarından gelecek tek bir mucizevi habere kilitlenmiş olan Türkiye’de aynı zamanda olası depremlere hazırlık için de bir çağrı yükselmeye başladı. Bu süreçte pek çok bilim insanı özellikle İzmir Körfezi ve çevresini, olası Marmara depremi ile Adana ve Hakkari illerini de uyardı. Bu nedenle Türkiye’nin hemen hemen hepsi, ‘Oturduğum yer, ev güvenli mi ve deprem riski var mı?’ sorusunu sormaya başladı.

Depremde yıkılan yapılar varken; deprem bölgesindeki yapıların yüzde 42’inin ayakta kalması, hatta Adıyaman’da bulunan bir kültür merkezinin komple cam olmasına karşın tek bir hasar bile almaması acı gerçeği bir kez daha hatırlattı: Deprem değil, bina öldürür! Bu nedenle pek çok vatandaş yapı kontrolü için harekete geçti. Peki, yapı kontrolü nasıl yaptırılır, ücretli mi? İşte detaylar…

YAPI KONTROLÜNÜ YAPTIRMAK DEPREM HAZIRLIĞININ İLK ADIMI

Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından hazırlanan yenilenmiş diri fay hatları haritası bilindiği üzere e-Devlet Kapısı aracılığıyla kontrol edilebiliyor. Bu da oturduğunuz binanın aktif bir fay hattı üzerinde yer alıp almadığını size söylüyor. Ancak bunu bilmek elbette yeterli değil, depreme hazır olmak için bir de bina kontrolünün yapılması gerekiyor.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisans verilen kuruluşlar, belediyeler ve özel kurumlar tarafından riskli yapı tespiti yapılabiliyor. Hatta İstanbul Büyükşehir Belediyesi, başvurması halinde 2000’den sonra yapılan yapıların kontrolünü ücretsiz bir şekilde gerçekleştiriyor. Bina sağlamlık testi de denilen bu test, binanın çeşitli bölgelerinden alınan numunelerin laboratuvar kontrolü ile test edilmesi sürecine dayanıyor. Bunun sonucunda ilgili kurum bir deprem dayanıklılık analizi hazırlıyor ve buna göre, yapınızın ne kadar sağlam olduğunu öğrenebiliyorsunuz.

YAPI KONTROLÜ İÇİN RESMİ YA DA ÖZEL KURUMLAR İLE ANLAŞILABİLİR

Zeminin analizi, binanın fay hatlarına olan yakınlığı gibi fiziki durumların incelenmesinin ardından karot ve parça alınarak başlatılan inceleme sonrasında ortaya çıkan risk raporu, yapınızın ne kadar riskli olduğunu gösteriyor. Özellikle kolon ve kirişlerde en ufak bir çatlak fark edilmesi halinde bir uzmana danışmak gerekiyor.

Söz konusu uzmana danışmak olduğunda pek çok kişi kimden yardım isteyeceğini bilemiyor. Bu noktada belediyeler, kaymakamlık ya da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın il müdürlüklerine başvurmak yeterli olacağı gibi özel bir şirketle anlaşmak da bir seçenek oluyor.