Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emeklilik için yaş, prim ve gün şartını aynı anda istiyor. Ancak yeni geçen Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi kapsamında yaş şartı bulunmuyor. Kadınlarda 20 yıl, erkeklerde de ise 25 yıl çalışma şartını tamamlayanlar ve primleri tam olanları emekli etmeye yarayacak olan EYT düzenlemesinin detaylarının ortaya çıkmasının ardından stajı borçlanma saydırarak emekliliğini öne çekmek isteyenlerin de durumu netleşmiş bulunuyor.

Sigortalılık süresinin 18 yaşından sonra yasal olarak başlatılması nedeniyle meslek liselerindeki sürelerin sigortaya sayılmadığı biliniyor. Ancak çıraklık ve staj dönemlerinde çalışan vatandaşlar, staj borçlanmasının da staj primlerinin sigortaya sayılmasının da hakkı olduklarını düşünüyor. EYT düzenlemesine staj borçlanmasının alınıp alınmayacağına ilişkin son açıklama ise, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’den gelmiş bulunuyor.

BAKAN BİLGİN, STAJ BORÇLANMASI TARTIŞMALARINA SON NOKTAYI KOYDU

Bir süredir stajın borçlanma olarak sayılmasını isteyen ve kendilerini ‘staj mağdurları’ olarak nitelendiren vatandaşlar, “Biz lisedeyken 3 gün boyunca staj yaptığımız yerde çalışıyoruz. Çay dağıtıyoruz, etrafı topluyoruz ve iş gücü sağlıyoruz. Hem vaktimizi ve fiziki gücümüzü veriyoruz. Ancak bize ödül verilmesi gereken yerde girişimizi kabul etmiyorlar. Bu haksızlığın önüne geçilmesi lazım” diyerek, Bakan Vedat Bilgin’e seslenmişti. Staj ve çıraklık konusuna geçtiğimiz katıldığı bir canlı yayında değinen Bakan Bilgin, konuya noktayı şu sözler ile koydu:

“Kendisini staj mağduru olarak ifade eden arkadaşlara ben şunu söylüyorum. Staj bir mağduriyet konusu değil, staj bir eğitim. Stajda iş akdi gerçekleşmemiş. Çalışma hayatına başlamamış. Hukuka göre, işe bir sözleşme sonrasında başlanır. Orada patron yok. Dolayısıyla prim de yatırılmamış. Hastalık, meslek kazası nedeniyle sigortaya kaydolmuşlar. Onlar ona gerekçe gösteriyorlar. O başka bir şey. Yoksa kimse staja öğrenci almaz, iş akdi sayılır diye.”

UZMANLAR STAJIN MAĞDURİYET OLUP OLMAMASINI DEĞERLENDİRDİ

Bakan Bilgin’in açıklamalarının ardından SGK Uzmanı Özgür Erdursun da staj konusuna ilişin açıklamalar geldi. Stajyerlerin haklı olduğunu bildiren Erdursun, “Stajyerler ve çıraklar bu konuda haklıdırlar. İşe başladıkları zaman kendilerine bir sigorta kartı verildi. Ben de ticaret lisesinde okudum. Öğretmenlerimiz geldi bize sigorta kartlarını verdiler. Dediler ki çocuklar siz sigortalı oldunuz, bu kartı iyi saklayın. Biz de çok mutlu olmuştuk. Ancak sonra öğrendik ki bu kart bir işe yaramıyormuş. Çünkü bu tüm kollara ait sigorta primimiz yatırılmamış. Sadece iş kazası ve meslek hastalığı primi yatırılmış” diye konuştu. Stajın borçlanmalara tabi tutulması veya stajda yatırılan primlerin sigortaya sayılması gerektiğini belirten Erdursun, konunun önemine ilişkin ise, şu sözleri söyledi:

“Türkiye'de şu an ara eleman eksikliği var. Kimse meslek okullarına gitmek istemiyor. Fakat iş işten geçiyor şu anda. Çıraklık ve meslek okullarını bizim özendirmemiz gerekirse emeklilikte de özendirmemiz gerekir. Ayrıcalıklar sunmamız lazım ki aileler çocuklarını meslek okullarına göndermek istesin. Bu kişilere yasal hakları 18 yaş baz alınarak yasal hakları verilmelidir. Bu kişilerin de aralarındayım. Türkiye'deki en önemli konuların başındadır. Bu nedenle EYT staj ve çıraklık mevzusu uzamamalıdır.”

Öte yandan Sosyal Güvenlik Uzmanı Emre Gülşen de staj primlerine ilişkin; “İş yerleri staj sigortası için normal sigortalının 5/1'i kadar sigorta ödüyor. Yani emeklilikte kayda değer bir prim ödemesi olmadığı için dikkate alınmıyor. Kısa vadeli sigorta kolları sadece iş yerinde başına herhangi bir iş kazası gelmesi durumunda hastane masraflarını ve sağlık giderlerini karşılayabilmek amacıyla yapılıyor. Bunun da emeklilikte olması mevzuata göre mümkün değil” diyerek, stajın borçlanmaya dahil olup olmaması gerektiğine dair çıkan polemiğe katıldı.