Saddam Hüseyin, 1980- 88 yılları arasında İran’la girdiği savaşın ardından büyük bir dış borcun altına girdi. Körfez ülkelerinin petrol fiyatlarını düşük tutması da petrol ihracatı yapan Irak’ı çok zor durumda bıraktı. Kuveyt’ten aldığı borçları ödemek istemeyen Hüseyin, Kuveyt’in Irak’a bağlı olduğunu düşünmüş ve bu nedenle 2 Ağustos 1990’da Kuveyt’i işgal etmişti.

İşgalin ardından Amerika öncülüğünde İngiltere, Fransa, Suudi Arabistan, Mısır ve Suriye’nin aralarında bulunduğu 28 koalisyon ülkesi Irak’a savaş açtı. Bu savaş tarihe “Birinci Körfez Savaşı” olarak geçti.

Irak’ın Kuveyt işgali büyük devletlerin tepkisini çekti. BM güvenlik konseyi tarafından Irak’a “ambargo” konuldu. Amerika Başkanı George Bush, Suudi Arabistan ve diğer bölge ülkelerinden yardım talep etti.

ABD, Arabistan’a 500 bin kişilik askeri birlik gönderdi. Diğer devletlerin de katılımıyla büyük bir koalisyon kuruldu.( İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan en büyük ikinci koalisyon) 17 Ocak 1991 tarihinde başlayan hava harekâtı, 24 Şubat’ta başlayan kara harekâtı ile devam etti.

Türkiye bu savaşta koalisyon güçleri ile beraber hareket etti. “İncirlik” ve “Pirinçlik” hava üsleri koalisyon uçaklarının kullanımına açıldı. BM’nin ambargo kararına uyularak, Kerkük- Yumurtalık boru hattını kapatıldı.

Körfez Savaşı sonrası bölgenin genel durumu

Körfez Savaşının en başta Irak’a ve diğer bölge ülkelerine faturası ağır oldu. Irak’ın Endüstri ve Sanayi kuruluşları zarar gördü, ülkenin alt yapısı çöktü. Asker ve sivillerden oluşan 200.000 insan hayatını kaybetti. Savaşla birlikte başta Irak ve Ortadoğu coğrafyasında mezhep ve ırk çatışmaları başladı. ABD’nin kışkırtmasıyla Kürt ve Şii gruplar tarafından iç ayaklanmalar başlatıldı.

MUHAMMED YENİGÜL - AVAZTURK