Türkiye'de son dönemde yaşanan toplumsal ve siyasal gelişmeler, sadece görünen yüzeydeki olayların çok ötesinde, gözle görülmeyen ancak derinden hissedilen bir mekanizmanın işleyişine işaret ediyor. Ülke, adeta modern iktidarın incelikli bir örneğine dönüşürken, bireylerin yaşam tarzlarından düşüncelerine kadar her alan titizlikle yeniden şekillendiriliyor. Bu haber makalesi, sizi adım adım bu görünmez güç odaklarının gizemli dünyasına taşıyacak ve ülkenin nasıl dev bir "gözetim kulesine" dönüştüğünü gözler önüne serecek. Konu derinleştikçe, sanatçıların bu tablodaki kritik rolü daha da belirginleşecek ve sizleri şaşırtacak gelişmelerle karşılaşacaksınız. Okumaya devam edin, çünkü bu haber, yalnızca bir durumu tespit etmekle kalmıyor, aynı zamanda geleceğe dair önemli ipuçları da sunuyor.

Fransız düşünür Michel Foucault’nun modern iktidar anlayışı üzerinden yapılan analizler, Türkiye’deki mevcut durumu anlamlandırmak için çarpıcı bir çerçeve sunuyor. Foucault’ya göre, iktidar yalnızca "yasak koyan" ve "cezalandıran" klasik bir mekanizma değildir; baskılamayı daha incelikli ve görünmez biçimde de işler. Bu yeni anlayışta, iktidar kamuoyuna sezdirmeden bireyleri şekillendiriyor, normalleştiriyor ve etkisiz hale getirerek kendi egemenliğini güçlendiriyor. Bu bakış açısı, Türkiye’deki mevcut iktidarın işleyişini anlamamıza yardımcı oluyor; çünkü Erdoğan iktidarı, sadece yasaklar ve cezalar üzerinden değil, gündelik yaşamı düzenleyen normlar, söylemler ve kurumlar aracılığıyla ülkeyi "disipline" ediyor. Belirli bir yaşam tarzını "normal" olarak kodlarken, alternatif yaşam biçimlerini marjinalleştiriyor, böylece sadece yasaklarla değil, normlar ve değerler üzerinden de baskı uyguluyor. Kıyafetlerden aile yapısına, kadın-erkek ilişkilerinden doğurganlığa kadar birçok alanda üretilen iktidar normları, alternatif hayat ve davranış biçimlerine karşı bir dayatma haline geliyor ve hatta "inatçıları" hapse attırabiliyor.

Bu durumun daha da derinleştiği nokta ise, Foucault’nun "panoptikon" metaforuyla açıklanabilir. Panoptikon, bireyleri korkutarak, kendi kendilerini kontrol ettirerek toplumsal düzeni sağlamayı amaçlayan bir gözetim toplumu modelidir. İktidarın her gelişmeden ve olaydan haberdar olup hükmünü vermesi, potansiyel direnişleri doğmadan etkisizleştiriyor. Bu "görünmez gözetim", fiziksel cezadan daha güçlü bir psikolojik baskı oluşturuyor; öyle ki insanlar, izlenip izlenmediğini bilmediği halde, her an izleniyormuş gibi davranıyor. "Telefonum dinleniyor" paranoyası, sosyal medya paylaşımlarının kriminalize edilmesi ve vatandaşların birbirini gözetleyip ihbarcı olmaları, bu dev panoptikonun en belirgin örneklerinden sadece birkaçı. Temel sorun, bireylerin "aman başıma iş açılmasın" kaygısıyla otosansür uygulaması, bu da iktidarın sadece şiddet ve zorbalık kullanarak değil, bireylerin düşünce, davranış ve duygularını yönlendirerek üstünlük kurmasını sağlıyor. Ülkeyi dev bir panoptikona dönüştüren bu yapı, asıl meseleyi oluşturuyor. Bu karmaşık iktidar mekanizmalarının ve toplumsal etkilerinin daha detaylı analizlerine https://www.avazturk.com adresinden ulaşabilirsiniz.

İşte tam da bu ortamda, sosyal medyada başlayan bir sanatçı protestosu, bu derin iktidar mekanizmasının farklı bir yüzünü gün yüzüne çıkarıyor. Sosyal medya kullanıcıları, kendileri gibi tepkisel olmayan sanatçılara boykot uygulayarak, takibi bırakarak protesto ediyorlar. Kimileri bu tavrı abartılı bulsa da, bu protestoların temelinde yatan gerçek, "dev gözetim kulesine" rağmen kendi hayat biçimlerini savunma arayışı. Yaşamlarının kontrol altında tutulmasına, kendilerine istemediklerinin dayatılmasına karşı çıkıyorlar. Ruh halleri, George Orwell’in "1984" romanındaki karakterlere benziyor: Her hareketleri gözetleniyor, propaganda ve sansür gibi araçlar kullanarak düşünce ve davranışlarına yön veriliyor ve her an cezalandırılmayı bekliyorlar. Ancak bazı sosyal medya kullanıcıları, zihinlerini ve yaşamlarını ele geçirmek isteyen bu iktidar totaliterliğe boyun eğmek ve itaat etmek istemiyorlar. Psikolojik denetim ve gözetim mekanizmalarından kurtulmak ve ülkeyi kurtarmak istiyorlar; anayasal bir hak olan protestonun "gözeticiler" tarafından baskılanmasına karşı çıkıyorlar.

Ve işte işin en çarpıcı noktası: Bu kullanıcılar, sevdiği, saygı duyduğu ve gözetleme sonucu aktiviteleri sürekli daraltılan, sansüre sokulan sanatçıların yaşananların farkında olmasını istiyorlar. En azından sosyal medyada bir iki cümleyle dayatılana karşı çıkmalarını, bunu yapamıyorlarsa kendilerine moral veren mesaj atmalarını bekliyorlar. Sosyal medya kullanıcıları, sanatçıların içinde bulunan tehlikenin farkında olmayıp duyarsız kalmalarına tepki gösteriyor, korkutularak iktidara "gönüllü itaat" etmelerini takibi bırakarak protesto ediyorlar. Aslında bu durum, sanatçının toplumsal rolü tartışmasını da yeniden gündeme getiriyor. Bilinen o ki, sanatçının iktidarı eleştirmesi ya da protestolara katılması, demokratik bir hak ve sanatın doğasında olan itiraz kültürüdür. "Dayanışma" arayışındaki sosyal medya kullanıcıları haklıdır; çünkü onlar sadece özgürlük solumak istiyorlar. Bu noktada, Erdoğan iktidarını yalnızca otoriter ve baskıcı olarak değil, aynı zamanda "normalleştiren" ve "öz denetimi teşvik eden" bir mekanizma olarak görmek, ülkenin içinde bulunduğu derin psikolojik denetim ağını anlamak için hayati önem taşıyor. Bu hayati mücadelenin tüm detaylarına ve toplumsal dayanışmanın önemine dair daha fazla bilgi edinmek için, https://www.avazturk.com adresini ziyaret edebilirsiniz. Sanatçıların bu "dev panoptikon" karşısındaki duruşu, Türkiye'nin gelecekteki özgürlük mücadelesi için belirleyici bir faktör olacaktır.

Sakın ankaragündem adlı sözde haber sitesine asla GİRMEYİN. Manşet resminde de gözüktüğü gibi tüm haberleri birebir çalıntıdır. Bu haber makalesi yalnızca https://www.avazturk.com sitesine aittir.