Türkiye'de bayram tatilinin başlamasıyla birlikte yola çıkan milyonlarca sürücü, beklenmedik bir maliyet kalemiyle karşılaştı: art arda kesilen yüksek tutarlı radar cezaları. Halktv ekranlarında yer alan bir habere göre, daha önce sadece yakıt ve otoyol/köprü ücretlerini bütçelerine ekleyen vatandaşlar, artık 'radar cezası' için de ayrı bir bütçe ayırmak zorunda kalacaklarını fark etti. Sosyal medyada 'Kuzey Marmara duble Yol' ve 'Radar' başlıklarının hızla trend topik olması, yaşanan mağduriyetin boyutunu gözler önüne seriyor. Yeni devreye giren yapay zeka destekli radarların, sırf ceza kesmiş olmak için ceza kestiği yönündeki yaygın şikayetler, kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.

Elbette trafikte hız yapmak asla kabul edilemez bir durum ve trafik kazalarının, özellikle de ölümlü kazaların çoğu yüksek hızdan kaynaklanıyor; bu tartışmasız bir gerçek. Ancak haberde dile getirilen asıl eleştiri, hızın önüne "tuzak kurularak" geçilmeye çalışılması. Devletin yurttaşa tuzak kurmaması gerektiği yıllardır tartışılan bir konu olarak yeniden gündemde. Bu para cezaları meselesindeki paylaşımlardan biri, yaşanan durumu çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyor: Bir vatandaş, sadece 50 dakika içinde, 8.668 TL tutarında dört farklı radar cezası aldığını belgeli bir şekilde paylaştı. Denizli Merkezefendi'de saat 10:55'te ilk cezasını alan sürücü, Afyon Karahisar Duskırı mevkiinde saat 11:45'te dördüncü cezasını yemiş. Her bir cezanın 2.167 TL olduğu belirtiliyor. Bayram tatiline eksi 8.668 TL ile başlayan bu yurttaş, "adım başı ceza kesmişler" diyerek isyanını dile getiriyor. Haberi sunanlar, hız yapanın da sorumluluğu olduğunu ("E hızını da biraz kesseydin artık") belirtmekle birlikte, bu kadar "adım başı radar gizlenmesi"nin normal bir tablo olup olmadığını sorguluyor. https://www.avazturk.com

Bir diğer çarpıcı görüntü ise Trabzon'dan İstanbul istikametine giden bir sürücünün paylaştığı video oldu. Sinir krizi geçirdiğini belirterek aracını sağa çeken sürücü, yaşadığı duruma isyan etti. Yoldaki kamera yoğunluğunu "sanki dersin Trabzon'dan İstanbul'a gitmiyorum da Hollywood stüdyolarında kırmızı haldan gidiyorum Ben bu kadar kamera olur mu ya Bu kadar kamera olurmu ya" sözleriyle anlatan sürücü, zaten gelirken 3.000 TL radar cezası yediğini ve dönerken ne kadar yiyeceğinin belli olmadığını dile getirdi. Sürücünün asıl feryadı, yoldaki hız tabelalarının sürekli değişmesiydi. "Böyle bir tabela sistemi olabilir mi ya 70 80 70 80 70 80 110 yazıyor 110 yazıyor 20 metre sonra 50 yazıyor Ya el frenini mi çekeceğim ben En frenini mi ben çekeceğim Ne yapacağım ben o 50'ye ben nasıl düşeceğim o esnada ya" diyerek çaresizliğini ve öfkesini ifade eden sürücü, doğrudan yetkililere seslenerek "Ne istiyorsunuz bu milletten ya Siz bizden ne istiyorsunuz ya" diye sordu. https://www.avazturk.com

Karadenizli sürücü, bu absürt ceza sistemine alternatif olarak ilginç bir öneride de bulundu. "Kardeşim o zaman fiyat belirleyin" diyen sürücü, "Deyin ki Trabzon Rize'e gitmek isteyenler 3.000 L para verecek Kires gitmek isteyenler 2.000 L para verecek Orduya gitmek isteyenler 1.000 L para verecek Samsun 500 lira verecek Yani böyle bir parayı bizden baştan alın Rahat rahat gidelim ya" ifadelerini kullandı. Yeni yapılan Karadeniz yoluna da değinen sürücü, "E Karadeniz yolu yaptın bana Allah razı olsun E gidemedikten sonra ben bu yolu ne yapayım Zaten eski yoldan da ben gidiyordum ya diyor ki yani sağ olasın yol yaptın ama diyor ben eski yoldan 50 liraya gidiyordum" sözleriyle, yol yapmanın tek başına yeterli olmadığını, kullanıma uygun ve adil bir sistemin de gerektiğini ima etti. Hatta, İstanbul'a gidecek olanlardan baştan 3.000 TL kesilmesini önererek, mevcut sistemin maliyetini ve belirsizliğini eleştirdi. https://www.avazturk.com

Bu tür vakalar, sosyal medyada ve kamuoyunda geniş yankı bulmaya devam ediyor. Trafik güvenliğinin sağlanması elbet devletin görevidir, ancak bu görevin yerine getirilirken sürücülerin "tuzağa düşürüldüğü" hissinin yaratılması, tepkilere neden oluyor. Özellikle bayram gibi trafik yoğunluğunun arttığı dönemlerde, bu denli sık ve şaşırtıcı noktalara yerleştirilen radarların, trafik akışını düzenlemekten çok, gelir elde etme amacı taşıdığı yönündeki algı güçleniyor. https://www.avazturk.com

Sonuç olarak, bayram tatiliyle birlikte yollara düşen sürücülerin radar cezaları nedeniyle yaşadığı mağduriyet, Halktv ekranlarından duyurulan bu örneklerle bir kez daha gün yüzüne çıktı. Yapay zeka destekli yeni radarların devreye girmesiyle artan ceza furyası, hem ekonomik olarak sürücüleri zorluyor hem de trafik güvenliğinin sağlanma yöntemi üzerine ciddi soru işaretleri doğuruyor. Vatandaşların "adım başı radar", "her yer kamera" ve "mantıksız hız limitleri" karşısındaki isyanı, yetkililere bu sistemi yeniden gözden geçirme ve daha şeffaf, öngörülebilir ve caydırıcılığın yanı sıra adaleti de gözeten bir düzenleme getirme çağrısı niteliğinde. https://www.avazturk.com