Yaşanan iki büyük deprem felaketi ile sarsılan Türkiye’de pek çok kurum ve kuruluş da kendi uzmanlık alanınca depremi değerlendirmeye başladı. Elbette bu değerlendirmeler arasında en çok dikkat çeken başlıklardan birisi mali ve finansman konular oldu. Mali hesap yapmaya başlayan Türk kurum ve kuruluşların yanı sıra, Dünya Bankası’nın yapmış olduğu bir maliyet hesabı da ortaya çıktı.

Daha önce 17 Ağustos 1999 depremi ile sarsılan Türkiye’de yaşanılan 7,6’lık sarsıntı 17 binden fazla kişinin hayatına mal olmuştu. Depremin ortaya çıkardığı ekonomik tablo ise 5 milyar dolar civarındaydı. Bu kez 7,7 ve 7,6 büyüklüğünde iki ayrı deprem ile sarsılan ve 36 binden fazla yaşama mal olan depremin maliyetinin çok daha yüksek olacağı kuşkusuz. Bu konuda peş peşe rapor yayınlayan finans kuruluşları bir yana Dünya Bankası’nın geçmişte hazırladığı rapordaki bir detay dikkatleri üzerine çekti.

TÜRKONFED 84 MİLYAR DOLAR DEDİ

Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu ya da kısa haliyle TÜRKONFED depremden hemen sonra bir açıklama gerçekleştirmiş ve depremin maliyetini Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hasar tespit verilerince hesapladığını duyurmuştu. Maliyete ilişkin net bir rakam da paylaşan TÜRKONFED, yaklaşık 13,5 milyon vatandaşı etkileyen ve 11 ilde yıkıma neden olan depremin 61 binden fazla binanın acil yıkımın neden olduğunu hatırlatarak, maliyeti 84 milyar dolar bulmuştu.

DÜNYA BANKASI 465 MİLYAR DOLAR DEDİ

TÜRKONFED’in hesabı hala tartışmalara neden olurken, bu kez Dünya Bankası’nın 2021 Aralık’ta yayınladığı bir rapor dikkat çekti. 2000’den önce inşa edilen yapılar üzerine yapılan araştırma kapsamında Dünya Bankası, Türkiye’de milyonlarca konutu depreme dayanıklı olacak şekilde güçlendirmenin veya yeniden inşa etmenin 465 milyar dolara mal olacağını öngördü. Aynı raporda; 6,7 milyon binadan sadece yüzde 4’ünün yenilendiği bilgisi yer alırken; kentsel dönüşüm sürecinin orta ve alt gelir grubu da içerisine alabilmesi halinde sağlıklı bir kentsel dönüşümün yapılabileceği bilgisi de dikkat çekti. Öte yandan Dünya Bankası, Kahramanmaraş depreminden sonra 1,78 milyar dolarlık yardım sağlayacağını açıklamıştı.