Türkiye’de özellikle İstanbul, Antalya, İzmir, Ankara ve deprem bölgelerinde kira fiyatları katlanırken hükümet seçim öncesinde tüm ev sahiplerini isyan ettirecek düzenleme için harekete geçti. Tüm kiracıları sevindirecek düzenlemenin bayram sonunda yürürlüğe gireceğini ve bu konuda taviz verilmeyeceğini açıklayan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum çok çarpıcı bilgiler paylaştı. İşte detaylar…

Ev kiraları; artık evin nerede, hangi lokasyonda, depreme dayanıklı mı yoksa dayanıksız mı olduğuna, manzarası nasıl olduğuna bakılmaksızın her yerde artmaya devam ediyor. Özellikle son bir yıl içerisinde ev kiraları resmen 3’e hatta bazı yerlerde 4’de, 5’e katlandı. Vatandaş bir taraftan ev bulamazken diğer taraftan da ev kiralarını artık karşılayamaz noktaya geldi.

Türkiye’de ev fiyatlarının artmasının en büyük nedenlerinden biri konut stoğundaki tarihi daralma. Giderek katlanan inşaat maliyetleri, son 2 yılda yüzde 12’lerden yüzde 46’lara hatta bir ara yüzde 55’lere çıkan konut kredileri yüzünden sıfır dairelere olan talep daralması insanları kiralara yöneltti. Birde, TL’nin döviz karşısında ki değer kayıpları yurtdışından alıcıları toplarken kendi vatandaşımız kiralık ev bulmakta zorlandı ve artan talep karşısında özellikle ev kiraları uçtu gitti.

Şimdi hükümet ev kiracılarını sevindirecek ama ev sahiplerini isyan ettirecek bir düzenleme yapıyor dedik. Evet, AK Parti iktidarı bu bayram sonunda yeni bir düzenleme yapacak ve ev kiralarına yüzde 25 sınırlaması getirecek. Bunu daha önce Ekonomi Bakanı Nurettin Nebati açıkladı ama buna karşı, bu düzenlemeyi hayata geçirecek uygulamalar teorikte kaldı. Buna karşı dün Bakan Kurum, kiralık konutlardaki fiyat artışlarıyla ilgili TRT’de açıklama yaptı.

Konut kira artışını sınırlayan düzenlemenin 2023’ün 7’nci ayına kadar geçerli olduğunu söyleyen Kurum, 7’nci aydan sonra bunu uzatacaklarını, piyasa şartlarının üzerinde bir ortalama söz konusuysa vatandaşları koruyacaklarını söyledi.

Geçtiğimiz yıl, kira fiyatlarındaki sert artış sonucu önlem alınmış ve temmuz ayından itibaren konut kira artışları yüzde 25’le sınırlandırılmıştı. Kira hukukunda temel olan Borçlar Kanunu'na göre, kira artış oranında 12 aylık ortalama TÜFE esas alınıyor.

Ancak düzenlemenin ardından ev sahiplerinin gelirindeki artış, geçtiğimiz yıl yüzde 84,39’u gören resmi enflasyonun çok altında kalmış, bu nedenle zam sınırlaması ev sahiplerinin tepkisine sebep olmuştu. Pek çok konut sahibi ise bu uygulamayı fiili olarak delmiş ve konut kira piyasasındaki genel artışa paralel zamlar yapmıştı.

BETAM verilerine göre, Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatındaki yıllık artış oranı şubatta yüzde 189,5 düzeyinde bulunuyor.

BOZDAĞ GEÇİCİ DEMİŞTİ

Konut kira artışlarını yüzde 25 ile sınırlayan yasa, Resmi Gazete’de 11 Haziran 2022’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yasa, konut kiralarının 1 Temmuz 2023'e kadar söz konusu oranın üzerinde artışını yasak getirmişti.

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, kararla ilgili yaptığı açıklamada “Türkiye bir hukuk devleti, mülkiyet üzerinde herkesin düzenleme hakkı var. Kira artışları ile ilgili düzenlemenin karakteristik özellikleri var. Geçici bir düzenleme, kira artışını yüzde 25 ile sınırlıyor. Sadece meskenlerde geçerli. 1 Temmuz 2023'e kadar geçerli ve devam eden sözleşmeler üzerinde uygulanacak. TÜFE ve şartlar altında geçerli ise onlar uygulanacaktır” demişti.