Türkiye'de sosyal güvencesi olmamasına rağmen Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında yer alan ve prim borcu biriken yüz binlerce vatandaşı doğrudan etkileyen çok önemli bir gelişme yaşandı. Uzun süredir beklenen GSS borcu düzenlemesi, Resmi Gazete'de yayımlanarak resmen yürürlüğe girdi ve vatandaşlar arasında büyük sevinçle karşılandı. Bu karar, biriken prim borçları nedeniyle sağlık hizmetlerine erişimde güçlük çeken ve ekonomik sıkıntı yaşayan pek çok kişi için adeta nefes oldu.

Peki, tam olarak ne oldu ve GSS borçları nasıl etkilenecek? Genel Sağlık Sigortası (GSS), 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu tarafından tanımlanan, kişilerin sağlıklarının korunmasını amaçlayan ve sağlık riskleriyle karşılaşıldığında ortaya çıkan sağlık harcamalarının finansmanını sağlayan kritik bir sigorta sistemidir. Ancak çeşitli nedenlerle (gelir testine girmemek, çıkan primi ödeyememek vb.) GSS prim borcu oluşan vatandaşlar için bu durum ciddi bir yüke dönüşebiliyordu. Bu yük, sadece ekonomik sıkıntı yaratmakla kalmıyor, aynı zamanda temel bir insan hakkı olan sağlık hizmetine erişimi de kısıtlayabiliyordu.

İşte tam da bu mağduriyetleri ortadan kaldırmak ve vatandaşların sağlık güvencesine daha kolay ulaşımını sağlamak amacıyla devlet tarafından önemli bir adım atıldı. Resmi Gazete'de yayımlanan ve yürürlüğe giren karara göre, 31 Aralık 2021 tarihine kadar oluşan ve halen tahsil edilememiş GSS prim alacakları için kapsamlı bir düzenleme getirildi.

Bu düzenlemenin en dikkat çekici ve geniş kitleleri ilgilendiren kısmı, borç miktarına göre belirlenen silme oranları oldu. Karara göre, eğer bir vatandaşın 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla ödenmemiş toplam GSS prim borcu 10.000 TL ve altında ise, bu borcun tamamı, herhangi bir başvuruya gerek olmaksızın, devlet tarafından otomatik olarak silinecek. Bu, borcu bu sınırın altında kalan on binlerce vatandaş için muazzam bir rahatlama anlamına geliyor. Sıfırlanan borçlarla birlikte bu kişiler hem ekonomik olarak ferahlayacak hem de sağlık hizmetlerine erişimlerindeki en büyük engel kalkmış olacak.

Borç miktarı 10.000 TL'nin üzerinde olanlar için de önemli bir kolaylık sağlandı. Yayımlanan kararnameye göre, 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla tahsil edilememiş GSS alacak tutarının yarısı 10.000 TL'nin altında kalıyorsa, bu durumda borcun 10.000 TL'lik kısmı silinecek ve yalnızca geri kalan bakiye için ödeme yükümlülüğü devam edecek. Bu ikinci kural, özellikle borcu 10.000 TL ile 20.000 TL arasında olan vatandaşlar için önemli bir indirim fırsatı sunuyor. Örneğin, 15.000 TL borcu olan bir vatandaşın borcunun yarısı 7.500 TL olduğu için bu miktar 10.000 TL'nin altında kalıyor ve bu durumda borcun 10.000 TL'si silinerek kalan 5.000 TL için ödeme yapılması gerekecek. Bu düzenleme, daha yüksek borç miktarlarıyla karşı karşıya kalan vatandaşların yükünü önemli ölçüde azaltmayı hedefliyor.

Yetkililer, bu düzenlemenin getireceği faydaların altını çiziyor. Özellikle sosyal güvencesi olmayan vatandaşlar için sağlık sigortasından yararlanma konusunda büyük bir şans doğduğunu belirtiyorlar. Borçların kısmen veya tamamen silinmesi sayesinde vatandaşların yaşadığı mağduriyetlerin ortadan kalkacağı, sağlık hizmetlerine erişimin çok daha kolay bir şekilde sağlanacağı ve GSS borçları nedeniyle açılan icra dosyalarının sayısında ciddi azalmalar yaşanacağı öngörülüyor. Bu durum, hem vatandaşların yaşam kalitesini artıracak hem de adli sistem üzerindeki yükü hafifletecektir.

Vatandaşlarımızın bu önemli fırsattan en iyi şekilde yararlanabilmesi için güncel GSS prim borcu durumlarını kontrol etmeleri büyük önem taşımaktadır. Borç sorgulama ve ödeme işlemleri oldukça pratik bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir. Türkiye'nin dijital devlet kapısı olan e-devlet sistemi üzerinden, turkiye.gov.tr adresine e-devlet şifrenizle giriş yaparak GSS borç dökümünüzü anında görüntüleyebilirsiniz. Borcunuzun silinip silinmediğini, kısmi silinme uygulandıysa ne kadar bakiyenizin kaldığını buradan takip edebilir ve gerekli ödemeleri yine e-devlet üzerinden kolayca yapabilirsiniz.

Bu tarihi af kararı, devletin vatandaşının yanında olduğunun ve sosyal devlet ilkesinin bir gereği olarak sağlık güvencesine erişimi kolaylaştırmak için çalıştığının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor. GSS borcu olan tüm vatandaşlarımızın e-devlet üzerinden durumlarını kontrol ederek bu önemli fırsatı kaçırmamaları tavsiye ediliyor.