Türkiye sanayisinin kalbi Organize Sanayi Bölgeleri'nden (OSB) gelen endişe verici haberler piyasaları hareketlendirdi! Ekonomik durgunluğun etkisiyle doğal gaz tüketiminde yaşanan beklenmedik düşüş, OSB'leri BOTAŞ ile imzaladıkları "al ya da öde" anlaşmalarının kritik eşiğine getirdi. Bazı OSB'lerin, tüketilmeyen doğal gazın bedelini ödemek zorunda kalma riskiyle karşı karşıya kalması, sektörde büyük bir alarm zili çaldı. Bu durum, sadece OSB'leri değil, tüm sanayi sektörünü yakından ilgilendiren, dev bir maliyet yükünün habercisi olabilir.

Ekonomim'de Mehmet Kaya tarafından yayınlanan bilgilere göre, yılın ilk çeyreğinde sanayinin genelinde elektrik ve doğal gaz kullanımında bir azalma yaşandı. Sanayideki bu yavaşlama, Ocak-Mart döneminde doğal gaz tüketiminde bir önceki yıla göre %0.2'lik bir düşüş olarak kayıtlara geçti. Ancak OSB'lerin doğal gaz tüketimindeki ortalama gerileme %2.85 düzeyine ulaşarak daha dikkat çekici bir tablo çizdi. OSB'ler, doğal gazı doğrudan BOTAŞ'tan temin ederek kendi bölgelerindeki abonelere dağıtım şirketi gibi sunma yetkisine sahip. Bu özel statüleri gereği, BOTAŞ'a verdikleri tüketim tahminlerinin %75'i kadar garanti alım şartına tabiler. İşte bu garanti şartı, mevcut düşüşle birlikte bazı OSB'leri zorlu bir maliyetle yüz yüze bırakıyor.

Özellikle bazı sektörlerdeki düşüşler bu riski daha da derinleştirdi. Yılın ilk çeyreğinde doğal gaz tüketimi en çok azalan sektör tütün ve tütün mamulleri (%27.3) olsa da, tüketimdeki payı düşük olduğundan etkisi sınırlı kaldı. Ancak sanayide önemli paya sahip inşaat malzemeleri (%17.6), kâğıt (%17.2) ve %5'ten fazla paya sahip gıda sektörü (%16.8) gibi lokomotif sektörlerdeki düşüşler alarm verici boyutta. İlginç bir tezatlık olarak, sanayideki bu düşüşe rağmen aynı dönemde haneler, ticarethaneler ve özellikle elektrik santralleri gibi diğer abone gruplarının doğal gaz tüketiminde kayda değer artışlar yaşandı. Örneğin, elektrik santrallerinin tüketimi %83.3, otoprodüktörlerin tüketimi ise %153.56 oranında artış gösterdi. Bu gelişmeler ve daha fazlası için güncel ekonomi haberlerini ve analizlerini https://www.avazturk.com adresinden takip edebilirsiniz.

Kaynaklardan alınan bilgilere göre, bazı OSB'lerde doğal gaz tüketimi, %25'lik garanti alım limitinin altına düşme tehlikesiyle karşı karşıya. Bu durum, anlaşmalar gereği tüketilmeyen doğal gazın bedelinin ödenmesi zorunluluğunu ortaya çıkaracak ki, bu da milyonlarca liralık ek maliyet anlamına geliyor. Bu potansiyel fatura yükü karşısında, söz konusu OSB'lerin çaresizce BOTAŞ'a başvurmaya hazırlandığı ve bu konuda "anlayış" veya bir tür kolaylık talep edeceği belirtiliyor. Bu hamle, sadece bir maliyet yönetimi çabası olmaktan çok öte, sanayimizin içinde bulunduğu hassas durumu ve gelecek döneme ilişkin ciddi belirsizlikleri gözler önüne seriyor. Eğer bu kolaylık sağlanamazsa, zaten durgunlukla mücadele eden sanayi kuruluşları büyük bir darbe alabilir, üretim kesintileri yaşanabilir ve bu durum zincirleme bir etkiyle ekonominin geneline yayılabilir! OSB'lerin BOTAŞ'tan beklediği bu "anlayış", aslında Türk sanayisinin nefes alıp vermesi için kritik bir can simidi niteliğinde. Gözler şimdi BOTAŞ'ta ve bu kararın sanayimizin geleceği için belirleyici bir dönüm noktası olacağı kuşkusuz!