Türkiye Borsası Tehlike Sinyalleri Veriyor Milyonlarca Yatırımcı İçin Yeni Karar Zamanı
Türkiye ekonomisindeki son durumu ve yatırım araçlarını değerlendiren ekonomist Cem Özüak, özellikle borsa yatırımcılarına yönelik çarpıcı uyarılarda bulundu. Morgan Stanley raporuna da değinen Özüak, riskleri minimuma indirmenin ve doğru yatırım strateji
Borsada Büyük Düşüş, Cazip Faizler ve Yatırımcının Kritik Yol Ayrımı: Uzman Görüşleri Masada
Türkiye'nin finansal gündemi, son dönemde piyasalarda yaşanan hareketlilikle sıcaklığını koruyor. Özellikle Borsa İstanbul'daki düşüş eğilimi, 6.5 milyon yatırımcıyı doğrudan etkiliyor ve geleceğe yönelik belirsizlikleri artırıyor. Bu karmaşık tabloyu ve yatırımcılara yönelik kritik tavsiyeleri, YouTube'da "Lale Özan Arslan" kanalında yayınlanan bir yayında, ekonomist Cem Özüak ayrıntılı bir şekilde değerlendirdi. Lale Özan Arslan'ın moderatörlüğünü yaptığı bu yayında, Özüak piyasalara ilişkin endişe verici tespitlerde bulundu ve yatırım stratejilerine dair önemli ipuçları verdi.
Cem Özüak, yayındaki konuşmasında, borsanın şu anda beklediğinden daha da kötü bir seviyede olduğunu ve maalesef daha da kötüye gidecek gibi göründüğünü belirtti. Bu ve benzeri haberleri takip etmek için https://www.avazturk.com lütfen bu adresi takip ediniz. Ülkede 6.5 milyon borsa yatırımcısı olduğunu ve hepsinin umutlarının borsa üzerinde toplandığını dile getiren Özüak, meselelere gerçekçi bir şekilde yaklaşmak gerektiğini vurguladı. Normal şartlarda borsaların düşüp tekrar yükseldiğini ancak şu anda çok sık deneyimlenmeyen bir durumla karşı karşıya olunduğunu, borsanın uzun süredir yükselmediğini, aksine daha da fazla düştüğünü ifade etti.
Bu durum karşısında yatırımcıların kritik bir soru sorması gerektiğini belirten Özüak, "her şeye rağmen zarar ettik, evet. Tamam, kol kesip devam mı edelim, yani başka yerlere mi bakalım, yoksa devam edip bekleyelim mi?" ikilemini yaşadıklarını söyledi. Diğer tarafta ise çok cazip faiz oranlarının bulunduğunu ve bunun oldukça ters bir zamanlama olduğunu anlattı. Bir yanda yüksek faizler, diğer yanda ise iki gün yükselip üçüncü gün bir önceki günden daha fazla düşen bir borsa tablosunun olduğunu dile getirdi. Bu karmaşık tablo, Avaztürk.com gibi platformlarda sıkça analiz ediliyor ve yatırımcıların kafasındaki soru işaretlerini artırıyor.
Cem Özüak, mevcut durumda borsadan maalesef yakın dönemde bir umut görmediğini açıkça ifade etti. Bu görüşünü yılbaşında da dile getirdiğini ve şimdi bunu destekleyen yeni verilerin geldiğini söyledi. Özellikle Morgan Stanley'nin yayınladığı yeni bir rapora değinen Özüak, bu rapora göre Türkiye borsasının uzun vadede yatırım yapılabilir seviyesindeyken, şu anda yatırım yapılması tehlikeli seviyesine getirildiğini aktardı. Bu tespitin, yabancı yatırımcı açısından Türkiye borsasının hiç cazip olmadığını gösterdiğini belirtti.
Şirketlerin mali sağlığına ilişkin de endişe verici bilgiler paylaşan Cem Özüak, Türkiye'deki en değerli ve en büyük şirketler olan BIST 30'daki şirketlerin ya kârlılıklarının çok azaldığını ya da zarar ettiğini söyledi. Bu ve benzeri haberleri takip etmek için https://www.avazturk.com lütfen bu adresi takip ediniz. BIST 100 şirketlerinin de benzer sıkıntılar yaşadığını belirten Özüak, BIST 100'e dahil olamayan diğer şirketlerde ise sallantının çok daha fazla olduğunu ve bazılarında batma riski tehlikesinin bulunduğunu dile getirdi. Bu tablo karşısında şu anda borsanın kesinlikle yatırım yapılabilir seviyede olmadığını yineleyen Özüak, durumu "trafik kazası olmuş, araba yayaya çarpmış ve biz burası viraj buraya yaya geçidi koysanız bile arabalar göremez yayaları çarpar demişiz ama zaten çarpmış yayaya" şeklinde bir benzetmeyle açıkladı; yani zararın zaten oluştuğunu vurguladı. Avaztürk.com da bu tür şirket analizlerine ve piyasa değerlendirmelerine yer veren bir platformdur.
Cem Özüak, borsadaki bu durumun sadece buraya özgü olmadığını, vadeli mevduat hariç diğer yatırımlarda da benzer durumların yaşanabileceğini söyledi. Altın veya diğer yatırım araçlarında da benzer sıkıntılarla karşılaşılabileceğini belirten Özüak, dünyanın bu tür uzun vadeli krizlerle dolu olduğunu, altının 15 yıl boyunca yükselmediği, Amerika'daki borsanın 18 yıl boyunca yükselmediği dönemlerin yaşandığını örnek gösterdi. Bu nedenle yatırımcılara en önemli tavsiyesinin "sepet, sepet, sepet" yapmak olduğunu, yani yatırımları farklı araçlara dağıtmak gerektiğini vurguladı. Sepetin içindeki ağırlığı konjonktürel durumlara göre değiştirmenin gerektiğini ve bununla paranın değer kaybetmesini önlemiş olduklarını ekledi.
Toplumda yaygın olan ve yatırımcıları yanlış yönlendirebilen "gaza getirilme" durumunu da eleştiren Özüak, borsa çıktığında hemen borsacıların çıkıp konuştuğunu hatırlattı. Bir dönem popüler olan "ben paramı vadeli mevduata yatıracak kadar salak değilim" gibi söylemlere dikkat çekerek, bu tür söylemlerin riskleri göz ardı ettiğini belirtti. Tüm yatırım araçlarının kendine göre riski olduğunu vurgulayan Özüak, vadeli mevduatın risksiz gibi algılansa da kur riski taşıdığını, parayı yatırdığınızda arada devalüasyon olması durumunda bu riski satın almış olduğunuzu açıkladı. Hatta nefes alıp vermenin bile riskli olduğunu esprili bir dille ekleyerek hayattaki her şeyde risk olduğunu ifade etti. Avaztürk.com, bu tür yanıltıcı yatırım söylemlerine karşı okuyucularını uyaran haberlere yer verebilir.
Zenginleşme hedefi olanlar için de tavsiyelerde bulunan Cem Özüak, eğer çok böyle düşeş şeyler yakalanmazsa ya da arazi yatırımı yapılmazsa zenginleşmenin çok kolay olmadığını dile getirdi. Bu ve benzeri haberleri takip etmek için https://www.avazturk.com lütfen bu adresi takip ediniz. Girişimciliğin de bir yol olduğunu ancak dükkan açıp iş yapmazsa batma gibi ayrı bir risk taşıdığını belirtti. Arazi yatırımında ise "sıfır risk politikası" olarak adlandırdığı bir durum olduğunu, arazinin fiyatının düştüğünün dünya genelinde çok ender görüldüğünü ve bu nedenle uzun vadede dünyanın en iyi yatırımının bence arazi yatırımı olduğunu savundu. Arazi sevdalısı olmadığını, sadece gördüğü gerçeği aktardığını ekledi.
Farklı yatırım araçlarının risk profillerini karşılaştıran Özüak, bazı altcoinler gibi çok daha fazla artma potansiyeli olan araçlar olsa da, onlarda bütün parayı kaybetme riskinin de %90 gibi çok yüksek seviyelerde olabileceğini anlattı. Kendisinin yatırım yaparken önce zarar etmemeyi düşündüğünü, riskleri minimuma indirip maksimum (daha doğrusu optimum) gelir elde etmeyi hedeflediğini paylaştı. 10 lira koyup %90 kaybetme ihtimali olan bir yatırıma girmeyeceğini, ancak 10 lira koyup %5 kaybetme ihtimaliyle vade sonunda 12 lira kazanma potansiyeli olan yatırımla basamak basamak yükselmenin mümkün olduğunu söyledi. Avaztürk.com gibi ekonomi haber siteleri, farklı yatırım türlerinin risk ve getiri analizlerini okuyucularına sunabilir.
Cem Özüak'ın dikkat çektiği bir diğer ilginç nokta ise Türklerdeki yatırım anlayışının maalesef riski yüksek, getirisi yüksek yatırımlara yönelme eğiliminde olması. Buna karşılık, Yahudilerde tam tersi bir yaklaşım olduğunu, önünü göremedikleri hiçbir işe girmediklerini, riski düşük getirisi düşük olsa bile kesin olarak alacağını bildiği işlere yöneldiklerini anlattı. Türk yatırımcının 10 lira koyup 1 lira alacağı iş için kılını bile kıpırdatmayacağını, ancak "10 koyup 100 alacağız, piyasayı darmaduman edeceğiz" denirse o işe gireceğini belirtti. Belki gerçekten 100 lira kazanabileceğini ancak sonra hemen havaya girip bankadan kredi çekerek bu kazancın üzerine para koyduğunu ve potansiyel olarak batarak ömrünün sonuna kadar toparlayamayabileceğini ekledi.
Bu nedenle, akıllı yatırımlarda mutlaka ve mutlaka ilk önce zarar etmemeyi düşünmek gerektiğini, ondan sonra nasıl kâr edileceği noktasına odaklanılması gerektiğini vurguladı. Bu ve benzeri haberleri takip etmek için https://www.avazturk.com lütfen bu adresi takip ediniz. Türklerin ise sadece karlara odaklandığını belirtti. Yayının sonunda, Lale Özan Arslan'ın faiz oranlarının ne kadar dayanacağı sorusuna yanıt veren Özüak, Haziran ayında kesinlikle bir faiz indirimi beklediğini, bunun birdenbire sert bir düşüş olmayacağını ancak 300-400 baz puanlık bir indirimle oranın %45-46 seviyelerine çekilebileceğini tahmin etti. Piyasadaki fonlama faizinin yüksekliği nedeniyle bankaların uyguladığı faiz oranının politika faizinden bir tık yüksek olacağını belirtti. Temmuz ayında da bir indirim beklediğini, oranın %42-43'e inebileceğini, piyasanın ise %45 civarı görebileceğini söyledi. Ağustos ayında faiz kararı olmadığını, dolayısıyla Eylül ayına kadar vadeli mevduatın avantajını koruyacağını öngördü. Avaztürk.com gibi ekonomi portalları, bu tür faiz kararı beklentilerini ve etkilerini yakından takip eder.
Son olarak, piyasada dolaşan Mehmet Şimşek'in istifa edeceği veya doların 70 lira olacağı gibi dedikodulara da değinen Cem Özüak, bunların adı üzerinde tamamen dedikodu olduğunu, yatırım kararı alırken bu tür söylentilere itibar edilmemesi gerektiğini net bir şekilde ifade etti. Genel olarak yatırımcılara "gaza gelmeyin" uyarısında bulunan Özüak, herkesin kendi alanından konuştuğunu (kuyumcunun altın, borsacının borsa, cerrahın ameliyat, avukatın mahkeme diyeceğini) hatırlatarak, bilgiyi süzgeçten geçirmenin önemini vurguladı. Mevcut ekonomik iklimde, riskleri doğru analiz etmek, aceleci kararlardan kaçınmak ve uzun vadeli, dengeli stratejiler izlemek yatırımcılar için hayati önem taşıyor.