Geçtiğimiz yıllarda dünyada başlayan pandemi krizi ve onu takip eden ekonomik çalkantılı süreç içerisinde yüksek enflasyon ve ekonomik kriz içerisinde olan Türkiye'de para birimleri değerini yitirmeye başladı.

Türkiye ekonomisinde 1 TL, 50 kuruş ve 25 kuruşların gramı düştü şimdide 200 TL pul oldu! 500 TL'lik BANKNOT ALARMI- Türk Lirasında yaşanan değer kaybı ile vatandaşlar marketlere gittiklerinde yaptıkları 2 parçalık alışverişlerin 200 TL dolaylarında tuttuğundan gem vururken bir yandan da yaşanan değer kaybı sebebi ile madeni para krizi de gündeme gelmişti.

MADENİ PARALARIN GRAMAJI DÜŞÜRÜLDÜ

Türk para piyasalarında uzun zamandır tartışılan madeni paralar için harekete geçildi.Özellikle hurdacılar tarafından 1 TL'lik madeni paranın gram fiyatının normal değerinden çok daha fazla olması sebebi ile madeni paraları gramaj olarak sektöre sokarken darphane bu anlamda adım attı. Geçtiğimiz gün darphane 1 TL, 50 Kuruş ve 25 kuruş gibi madeni paraların gramajını düşürerek değerinin korunacağını açıkladı.

YENİ BANKNOTLAR YOLDA

Son zamanlardaki krizin etkisi ile haftalık bir market alışverişinin en az 500 TL'yi bulması sebebi ile zor günlerden geçen vatandaşlar için ekonomistler tarafından Türk para birimine yönelik olarak yeni karar açıklaması geldi. Bu açıklamalar öncesinde Merkez Bankası'nın durumunu açıklamak gerekiyor işte bakınız, Merkez Bankası’nın güncel verilerine göre Mart 2022’de 536 milyon adet olan tedavüldeki 200 TL’lik banknot sayısı Mart 2023’te 1 milyar 77 milyon adedi aştı. Bu tür gelişmeler ekonomi uzmanları tarafından yüksek enflasyonun temel bir göstergesi olarak kabul ediliyor.

Zaten bu paranın alım gücüne bakıldığında durum net olarak ortaya çıkıyor. En büyük banknot olan 200 TL tedavüle girdiği 2009 yılından bugüne yüzde 647 değer kaybetti. O gün 200 TL’ye dolan bir alışveriş sepeti için bugün 1495 TL ödemek gerekiyor. ​​​​​​​​​​​​​​

Almanya’nın 200 Avroluk banknotu ile Türkiye’nin en büyük banknotu kıyaslandığında, 200 Avro ile Almanya’da 700 Avroluk olan ortalama bir ev kirasının yarıya yakını ödenebilirken Türkiye’de 200 TL ile 7 bin TL’yi aşan ortalama kiranın yüzde 2’si ödenebiliyor. Frankfurt’ta yaşayan bir öğrenci olan Berfin P, bu kıyaslamayı şu sözlerle anlattı:

“Almanya’da neredeyse hiç 200 Avroluk banknot görmedim. En fazla 50 Avro taşıyor insanlar. Türkiye’ye geldiğimde kuzenim marketten yumurta ve peynir almak için 200 TL ile evden çıkınca çok şaşırmıştım. Almanya’da otomatlar almaz o parayı hatta bankadan bile özellikle istemen gerekiyor 200 Avro’yu yoksa hep 100’lük veriyorlar.”

5 TL'LİK DEMİR PARA VE 500 TL'LİK BANKNOT​​​​​​​

TL’deki erime karşısında iktidarın yeni banknot basacağını dillendiren ilk isimlerden biri eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Şenol Babuşcu olmuştu.

Babuşcu, 5 TL’lik demir para ve 500 TL’lik banknotlar için darphanede hazırlıklar yapıldığını dile getirmişti. Son olarak Prof. Dr. Özgür Demirtaş geçtiğimiz hafta yaptığı bir sosyal medya paylaşımında “Bakkala bile giderken yanımızda bir avuç dolusu para taşımamız gerekiyor. 500 ve 1000 TL’lik banknotları çıkarın. Olan oldu” ifadelerini kullandı.

Banknot basımının neredeyse bir mecburiyete döndüğünü söyleyen Şenol Babuşcu şöyle konuştu:

“Uluslararası standartlara göre en büyük banknotun payı yüzde 50’yi geçerse, ki bizde yüzde 56’yı geçti, yeni banknot basılmak zorunda. Veya en büyük iki banknotun sayısı yüzde 90’ı geçerse de aynı şey geçerli."

"Yeni banknot basılmalı derken bu çok iyi bir şeydir diye demiyoruz. ‘Ülkeyi bu hale getirdiniz yapacak bir şey kalmadı, artık mecburiyet oldu’ diyoruz. Zaten seçimi kim kazanırsa kazansın bunu yapmak zorunda kalınacak.”