Kahramanmaraş, Gaziantep ve Hatay illerinde yaşanan, 11 ili birden etkileyen yıkıcı deprem felaketinin ardından 44 bini aşkın kişi hayatını kaybetti. Yaşamını yitirenlerin çoğu sağlam olmayan, önlem alınmayan binalarda yaşadıklarından ötürü hayata veda etti. Bu durum, deprem ülkesinde yaşayan diğer vatandaşların da oldukça endişelenmesine yol açtı.

Başta İstanbul olmak üzere pek çok ile yönelik şiddetli deprem uyarılarında bulunan ve bu neden ile de hem yetkilileri hem de vatandaşları önlem almaya davet eden bilim insanları, bu kapsamda atılacak en önemli adımın binaların denetlenmesi olduğuna işaret etti. Bu noktada öne çıkan en güvenilir sistem ise deprem izolatörü oldu.

Japonya başta olmak üzere birçok ülkede aktif olarak kullanılan ve herhangi bir yasal zorunluluk olmamasına rağmen insanlar tarafından sıklık ile tercih edilen izolatörler, ülkemizde de gündem oldu. Peki izolatör sistemi binalara sonradan eklenebilir mi? İzolatör sistemi maliyetli mi?

SİSMİK İZOLATÖR NEDİR?

TRT’den Sertaç Aksan’ın sorularını yanıtlayan Teknolojik İzolatör Sistemleri Genel Müdürü Uğurcan Özçamur, sismik izolatörün çalışma prensibine ilişkin bilgiler verdi. Sistemin çalışma mantığının oldukça basit olduğunu belirten Özçamur, yapının temeli ile kendisi arasına birtakım özel cihazların yerleştirildiğini ve o cihazların yapı ile temeli birbirinden ayırdığını ifade etti. Aletlerin düşey taşıyıcı kolonların her birine bir adet olacak şekilde yerleştirildiğini belirten Özçamur, bu sayede de bir sarsıntı esnasında cihazların yatay olarak hareket ettiğini ve zeminde bir yıkımın gerçekleşmemesini sağladığını bildirdi.

İZOLATÖRÜN MALİYETİ NE KADAR?

Eski binalara izolatör sisteminin entegre edilmesinin teoride mümkün olduğunu ancak pratikte çok ciddi hesaplamalar gerektirdiğini ifade eden Özçamur, binanın mevcut problemlerinin izolatör ile örtülemeyeceğini vurguladı. Sistemin maliyetine ilişkin de bilgiler veren Özçamur, şu ifadeleri kullandı: “Bu sistem projeye özel olarak tasarlanır. Bu neden ile de fiyatı oldukça değişkendir. Ancak kabaca bir hesap yapıldığında arsa payını hariç tutarsak binanın yapımının yüzde 10’unu aşmadığını söyleyebiliriz.”