Meydana gelen deprem felaketinin 11 ilde ağır yıkıma yol açmasının ardından tüm Türkiye, deprem gerçeği ile acı bir şekilde bir kez daha yüzleşti. Bu kapsamda pek çok kişi, binasının sağlam olup olmadığını test ettirmek için harekete geçerken, bazı apartmanlarda güçlendirme çalışmaları bile başladı. Bir güçlendirme türü olan karbon lifli polimer (FRP) güçlendirme ise, deprem sonrası daha çok merak edilir hale geldi.

Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde (ODTÜ) yüksek lisans öğrenci iken bir tez hazırlayan Mustafa Tümer Tan’ın “Orta-Katlı Bir Betonarme Binanın Lifli Karbon Polimerleri Kullanarak Güçlendirilmesi: Gerçek Hayattan Bir Uygulama” tezinin bina üzerinde uygulanması depremden birçok kişinin sağ kurtulmasını sağladı. Gözler, Mustafa Tümer Tan’a dönmüşken; FRP’nin teknikleri ve maliyeti merak edilmeye başlandı. Peki, karbon fiber güçlendirme nedir, karbon lifli polimer (FRP) güçlendirme nasıl yapılır? 2023 karbon fiber güçlendirme maliyeti ne kadar? İşte detaylar…

GÜÇLENDİRME UYGULAMALARINDA YAYGIN BİR ŞEKİLDE KULLANILIYOR

Mustafa Tümer Tan ve TED Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Prof. Dr. Güney Özcebe’nin anlattıklarına göre; Lifli Polimer (LP), karbon, cam ya da aramid lifleriyle güçlendirilmiş malzemeleri temel alınarak üretilen bir yapı malzemesi olan FRP, inşaat sektöründe kullanılıyor. İngilizce orijinal adı Fiber Reinforced Polymers/Plastic olan bu güçlendirmenin Türkçesi ise, ‘karbon fiber güçlendirme’ olarak isimlendiriliyor. Güçlendirme uygulamalarında son derece yaygın olan bu teknik, betonarme elemanların yani kolon, kiriş, döşeme gibi alanların; basınç veya eğilme dayanımlarının arttırılmasında etkili bir şekilde kullanıldığı için tercih ediliyor.

BİNANIN YASAL TAŞIYICI SİSTEMİNE KATKIDA BULUNUYOR

Türkiye’de çıkarılan son deprem yönetmeliğinde uygulanabilir güçlendirme yöntemleri arasında gösterilen ve hesap yöntemleri sunulan FRP, bina içerisinde uygun tuğla duvarların her iki yüzüne çapraz şekilde karbon fiber tabakalar uygulanmasıyla gerçekleştiriliyor. Bu kapsamda binanın tüm bölgeleri daha sağlam bir hale getirilerek, binanın yanal taşıyıcı sistemi destekleniyor. Ancak, bu güçlendirme ek bir maliyet ortaya çıkarabiliyor.